PAUS FRANCISCUS
beduusd
Wij zijn nog beduusd over alles wat er na Paaszondag is gebeurd. Op die dag nog waren we ervan getuige, hoe een zwakke paus Franciscus de zegen uitsprak ‘urbi et orbi’- de zegen voor stad en wereld. Daarna liet hij zich nog rondrijden over het St. Pietersplein om ahw afscheid te nemen van de gelovigen, voor wie hij 12 jaar paus was geweest. In de daarop volgende nacht werd hij onwel en in de morgenuren van tweede paasdag overleed hij. Inmiddels zijn we getuige geweest van een indrukwekkende uitvaartliturgie.
In de dagen na Pasen is er geen dag voorbij gegaan, dat er niet werd ingegaan op de betekenis van deze paus als de geestelijk leider van onze kerk. Ik herinner me nog de avond van 13 maart 2013, toen hij op het bordes verscheen en zich voorstelde met de woorden: buona sera, goedenavond.
Assisi
Wat hem bewoog, werd al direct duidelijk door de keuze van de naam Franciscus. Deze grote heilige geeft tot op de dag van vandaag aan ons christen-zijn een daadwerkelijke geloofsbeleving. Franciscus van Assisi koos in de 13e eeuw niet voor de protserige luxe van zijn vader, een rijke lakenkoopman te Assisi, maar voor de armoede en de nederigheid en liefde voor de natuur. Hij koos voor een zo letterlijk mogelijke beleving van het evangelie van Jezus, zonder afzwakkingen of verdraaiingen van Jezus’ woorden. Op Jezus wilde de heilige uit Assisi lijken.
programma
De naam van de nieuwe paus is dus een programma dat iedereen aanspreekt, maar dat ook veel van ons vraagt: nl. Eenvoud en menselijke nabijheid en liefde als navolging van Jezus.
Maar op die bewuste avond van 13 maart 2013 gebeurde er nog iets, waarvan ik onder de indruk raakte. De Vaticaanse protocollen werden simpelweg terzijde geschoven en beleefd vroeg de nieuwe paus aan de samengestroomde menigte – voordat hij hèn de zegen zou geven – dat zij eerst voor hèm zouden bidden. Nederig boog hij zich in stilte enige minuten voorover. Het werd muisstil op het grote, overvolle Sint-Pietersplein.
misericordia
Sinds zijn aantreden heeft deze paus zonder grote woorden en toespraken steeds meer verhelderd wat de boodschap van onze kerk in navolging van Jezus Christus moet zijn en hoe zij deze eerst zelf moet voorleven. Het kernwoord dat altijd weer uit zijn mond klonk, luidt: ‘misericordia - barmhartigheid - mededogen’. Het jaar 2016 werd daarom uitgeroepen tot een ‘heilig jaar van barmhartigheid’. God is een barmhartige God en het is de taak van de kerk deze barmhartigheid uit te dragen in woord en daad. Immers Jezus is niet gekomen om te veroordelen maar om te redden. Daarmee heeft deze paus een gezicht willen geven aan de barmhartigheid. Bekend is zijn uitspraak, dat de kerk moet lijken op een veldhospitaal. De kerk moet aandacht hebben voor de mensen, die gevallen zijn in het leven of die lijden aan het leven. Daarom moet elke parochie een werkgroep ‘caritas’ hebben. Dat hoort bij de pastorale activiteiten.
Paus Franciscus ging niet eerst de mens de maat nemen. De maat nemen is uiteindelijk alleen aan O.L.Heer. Paus Franciscus wilde uitdragen, dat elke mens telt en dat geen enkel mens God onverschillig laat. Op de laatste jongerendagen vroeg hij de jongeren te scanderen: ‘tutti, tutti, tutti’. We horen allemaal bij de kerk. In Jezus’ naam moet de Kerk barmhartig zijn in deze harde wereld van wraak en vergelding. Barmhartigheid is op de knieën gaan voor de mens die je nodig heeft. Het is alle hoogmoed afleggen en de dienstbaarheid van Jezus Christus aannemen.
bescheiden
Paus Franciscus wist, dat hij ook maar een mens was. Toen journalisten hem de vraag voorlegden: “Wie ben jij, Jorge Bergoglio? Wat zeg jij over jezelf?” Tot ieders verbazing klonk zijn antwoord kort en krachtig: “Ik ben maar een zondig mens, een gewone zondaar, die ook Gods barmhartigheid nodig heeft.”
Zo was hij een voorbeeld voor alle ambtsdragers en een oproep aan allen tot een leven in eenvoud en bescheidenheid. Zo willen we hem in onze herinnering bewaren en in Gods barmhartigheid aanbevelen.
Dr. Hub Schnackers, em.